Wśród kilku nadmorskich miejscowości, które z powodzeniem staną się miejscem niezapomnianych wakacji w Czarnogórze jest maleńkie miasteczko Herceg Novi. Leży ono w północnej części adriatyckiego wybrzeża Czarnogóry, niedaleko granicy z chorwacką częścią Dalmacji, co stanowić może bazę wypadową do tego regionu. Samo miasto Herceg Novi położone jest na krańcu malowniczej Zatoki Kotorskiej, około 7 km od linii brzegowej Adriatyku, natomiast od północy „chroni” je masyw góry Orijen.
Klimat tego subregionu jest niezwykle przyjazny, bowiem jego śródziemnomorska wersja złagodzona jest zimnym powietrzem znad gór, które styka się i chłodzi upalną pogodę na wybrzeżu.
Samo Herceg Novi nie jest duże (ok. 20 tys. mieszkańców), zabudowa starówki wraz z najważniejszymi zabytkami jest zwarta (co niezwykle ułatwia pieszą wędrówkę), a większość mieszkańców stanowią Serbowie (językiem dominującym jest więc serbski, jednakże jak w wielu starych, wielokulturowych miejscowościach jugosłowiańskiego wybrzeża Adriatyku turysta nierzadko porozumie się w innych językach południowosłowiańskich, a także w albańskim, a nawet włoskim).
Raj zabytków – perła Adriatyku
Miasteczko od wczesnego średniowiecza znajdowało się w centrum zainteresowania strategicznych koncepcji Bizancjum, by potem stać się ważnym portem handlowym dla marynarki handlowej i wojennej Osmańskiej Turcji. W ostatnim dwusetleciu właściciele i wpływy zmieniały się równie często, by ponownie po II Wojnie Światowej znaleźć się w obszarze słowiańskiej, tym razem socjalistycznej Jugosławii. Wszystkie te okresy historyczne odcisnęły niebywale swe piętno na dziejach Herceg Novi, nawarstwiając kolejne zabytki, zwłaszcza wokół niewielkiej starówki.
Turysta spędzający wakacje w Czarnogórze znajdzie więc tu jedną z kilku nadadriatyckich twierdz wzniesionych przez Turków, a która to warownia (Kanli Kula) miała bronić portu i szlaku handlowego przed zakusami weneckich konkurentów. Dziś na szczycie twierdzy jest amfiteatr (w okolicach sierpnia odbywa się tam Festiwal Filmowy oraz najstarszy w Czarnogórze festiwal muzyczny) z widokiem na Zatokę Kotorską i miasto.
Większość obiektów zabytkowych położonych jest zresztą w niewielkiej odległości od najpiękniejszego placu miejskiego Belavista (ogółem na starówce są trzy warte odwiedzenia). Wymienić wśród nich należy wieżę zegarową z XVII wieku oraz dwa kościoły katolickie (pw. Św. Leopolda Mandicia i drugi pw. Św. Hieronima). Co ciekawe, ten ostatni powstał w bryle dawnego tureckiego meczetu. Na samym placu Belavista znaleźć można cerkiew Św. Michała Archanioła z początku XX wieku, z jednym z najpiękniejszych czarnogórskich ikonostasów.
Z ciekawostek warto nadmienić, że popularne w Herceg Novi, niewielkie Muzeum Historyczne mieści się w budynku, który miastu przekazał w darze ówczesny (muzeum powołano do istnienia w 1949 roku) burmistrz Herceg Novi, Mirko Komnenovic.
Poza tym wzdłuż linii brzegowej natknąć się można, między innymi na: starą twierdzę Jaka Kula, wzniesioną jeszcze przez Wenecjan w XIV wieku, ale przebudowaną przez późniejszych tureckich włodarzy, a także na cytadelę wenecką z XVIII wieku. Obok tureckiej Kanli Kula najlepiej jednak zachowanym obiektem o charakterze militarnym jest jednak niewielka, lecz solidnie zbudowana przez Hiszpanów (przebywali w mieście krótko, bo w połowie XVI wieku) wznosząca się nad miastem cytadela na planie kwadratu.
Niezapomniane wakacje w Herceg Novi
Jak wiele innych miejscowości tej części wybrzeża adriatyckiego, także Herceg Novi, można nazwać swoistym kompleksem zabytkowym. Piękne miasteczko na północy Czarnogóry to jednak nie tylko znane z przewodników zabytki. To przede wszystkim urokliwe, ocienione uliczki, pamiętające stulecia historii tego regionu, a także niezatłoczone, malownicze plaże.
